Αρθροπλαστική Γόνατος: Τι Πρέπει να Γνωρίζετε
Τι είναι η αρθροπλαστική γόνατος;
Η αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί μια από τις πιο ασφαλείς κι αποτελεσματικές χειρουργικές επεμβάσεις της σύγχρονης Ορθοπαιδικής. Γι’ αυτό την εμπιστεύονται ολοένα και περισσότεροι πάσχοντες από αρθρίτιδα, προκειμένου να ανακουφιστούν οριστικά από τον πόνο και να επιστρέψουν σε μια φυσιολογική ζωή.
Ενδεικτικά, κάθε χρόνο στις ΗΠΑ πραγματοποιούνται περίπου 430.000 επεμβάσεις ολικής αρθροπλαστικής γόντατος, αριθμός που αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί ως το 2030.
Στην κατακόρυφη αύξηση της εμπιστοσύνης των ασθενών που προχωρούν σε αρθροπλαστική γόνατος έχουν συμβάλει οι τελευταίες εξελίξεις στη χειρουργική γόνατος. Πιο συγκεκριμένα, προσανατολίζονται στον ολοένα και μεγαλύτερο περιορισμό του χειρουργικού τραύματος, τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της άρθρωσης και την ταχύτερη δυνατή επάνοδο του ασθενούς στις φυσιολογικές του δραστηριότητες
ΕΞΑΡΘΡΗΜΑ ΕΠΙΓΟΝΑΤΙΔΑΣ
Η επιγονατίδα αρθρώνεται με το μηριαίο οστό και ειδικότερα με την τροχιλία. Πρόκειται για μια αύλακα μέσα στην οποία ολισθαίνει η επιγονατίδα κατά την κάμψη και έκταση του γόνατος. Μερικές φορές η επιγονατίδα ύστερα από κάκωση μπορεί να φύγει από τη θέση της, δηλαδή να εξαρθρωθεί, μερικώς ή πλήρως.
Όταν εξαρθρώνεται η επιγονατίδα προκαλεί πόνο και αδυναμία κάμψης ή έκτασης του γόνατος. Ακόμα και στις περιπτώσεις που ανατάσσεται αυτόματα – χωρίς την παρέμβαση του Ορθοπαιδικού – απαιτείται περαιτέρω αντιμετώπιση.
Τι είναι ο επιχείλιος χόνδρος;
Ο επιχείλιος χόνδρος είναι µία δοµή από ινώδη ιστό που περιβάλλει κυκλοτερώς την κοτύλη την κοίλη δηλαδή αρθρική επιφάνεια της πυέλου που υποδέχεται την κεφαλή του µηριαίου οστού για να σχηµατιστεί η άρθρωση του ισχίου.
Ρόλος του επιχείλιου χόνδρου είναι η αύξηση του βάθους και της σταθερότητας της άρθρωσης του ισχίου. Τα τελευταία 10 χρόνια έχουν αυξηθεί σηµαντικά οι γνώσεις µας σχετικά µε την σηµασία αυτής της δοµής καθώς και την σηµασία της ρήξης του.
Τι είναι και πως προκαλείται η ρήξη του επιχείλιου χόνδρου;
Ρήξη του επιχείλιου χόνδρου είναι η διακοπή της συνέχειας του λόγω τραυµατισµού ή µετά από µακροχρόνια εκφύλιση και εξασθένηση. Συνήθης µηχανισµός πρόκλησης ρήξης είναι η απότοµη στροφική καταπόνηση του ισχίου όπως συµβαίνει σε µία αιφνίδια αλλαγή της κατεύθυνσης. Μπορεί να παρατηρηθεί επίσης µετά από πτώσεις και τροχαία ατυχήµατα. Η ρήξη µπορεί να προκληθεί επίσης προοδευτικά χωρίς σηµαντική κάκωση όταν υπάρχει εκφύλιση του επιχείλιου χόνδρου ιδίως σε γηραιότερους ασθενείς ή σε ασθενείς µε δυσπλασία του ισχίου.
Ποιά είναι τα συµπτώµατα της ρήξης του επιχείλιου χόνδρου;
Οι ασθενείς αναφέρουν συνήθως ότι ακούν την ρήξη κατά τη στιγµή του τραυµατισµού. Ο πόνος εµφανίζεται στο ριζοµήριο, στην πλάγια ή και στην οπίσθια επιφάνεια του ισχίου. Προοδευτικά, οι ασθενείς αναφέρουν πόνο κατά την άνοδο σκάλας ή κατά το βαθύ κάθισµα µε ή χωρίς συµπτώµατα εµπλοκής της άρθρωσης. Τα συµπτώµατα είναι χειρότερα κατά την φόρτιση ή την καταπόνηση. Ορισµένοι ασθενείς αναφέρουν επίσης συµπτώµατα αστάθειας του ισχίου.
Σε περισσότερο ήπιες περιπτώσεις τα συµπτώµατα αναπτύσσονται προοδευτικά µε την πάροδο ορισµένων ετών και αυξάνουν µε την καταπόνηση ή κατά τις στροφικές κινήσεις. Σε περισσότερο βαρειές περιπτώσεις παρατηρείται σηµαντικός πόνος και περιορισµός της τροχιάς κίνησης του ισχίου. Οι ασθενείς είναι επίσης δυνατό να βαδίζουν µε χωλότητα ή να µην µπορούν να φορτίσουν πλήρως.
Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα;
H οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συχνή χρόνια πάθηση των αρθρώσεων και προσβάλει ένα στα πέντε άτομα. Επηρεάζει τις αρθρώσεις, αλλοιώνοντας τους χόνδρους και προκαλεί πόνο, δυσκαμψία, πρήξιμο.
Ο πόνος στις αρθρώσεις μειώνει τη σωματική κινητικότητα του ατόμου, το οποίο παραπονιέται συχνά για πόνο στο γόνατο, πόνο στο ισχίο, πόνο στο ώμο ή ακόμη και πόνο στα δάχτυλα των χεριών.
Η οστεοαρθρίτιδα εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες, σε άτομα υπέρβαρα, σε άτομα με σωματική καταπόνηση. Υπάρχει περίπτωση κάποιος να έχει γενετική προδιάθεση.
Η οστεοαρθρίτιδα επηρεάζεται από την ηλικία και συνήθως παρουσιάζεται σε άτομα άνω των 50 ετών. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου οι βλάβες στις αρθρώσεις εμφανίζονται σε μικρότερες ηλικίες. Αυτό συμβαίνει κυρίως λόγω έντονης σωματικής δραστηριότητας π.χ. αθλητές ή λόγω επαγγέλματος π.χ. αγρότες ή άτομα που δουλεύουν με λυγισμένα γόνατα.
Τροχαντηρίτιδα
Η τροχαντηρίτιδα είναι μια επώδυνη κατάσταση κατά την οποία ο αθλητής (και όχι μόνο) πονά στην έξω επιφάνεια του ισχίου του (στην έξω επιφάνεια του γοφού του). Προσβάλλει συνήθως δρομείς και αθλητές που συμμετέχουν σε αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο. Είναι συχνότερη στις γυναίκες (λόγω κατασκευής της λεκάνης τους. Η λεκάνη στις γυναίκες είναι πιο ευρεία απ’ ότι στους άνδρες) και στους μεσήλικες ή στους ηλικιωμένους (και ιδιαίτερα σε αυτούς που έχουν υποστεί ένα χειρουργείο στην περιοχή του ισχίου). Ουσιαστικά πρόκειται για μια φλεγμονώδη κατάσταση του ορογόνου θυλάκου (ένα σακουλάκι με ζελατινώδες περιεχόμενο) πάνω από τον μείζονα τροχαντήρα. Καταρχήν, ο όρος “τροχαντηρίτιδα” δεν είναι σωστός. Ο όρος τροχαντηρίτιδα έχει επικρατήσει έναντι του μακροσκελούς και σωστού όρου “φλεγμονή του ορογόνου θυλάκου του μείζονα τροχαντήρα ή θυλακίτιδα του μείζονα τροχαντήρα”, παρότι αυτός περιγράφει επακριβώς το παθολογοανατομικό υπόβαθρο της πάθησης αυτής. Παρόλα αυτά λόγω ευκολίας χρησιμοποιούμε τον όρο τροχαντηρίτιδα.
“Τροχαντηρίτιδα” σημαίνει φλεγμονή του τροχαντήρα, συνεπώς πάσχει (φλεγμαίνει) ο τροχαντήρας (δηλ. το άνω τμήμα του μηριαίου οστού). Στην πραγματικότητα δεν πάσχει το οστό αλλά οι θύλακοι που υπάρχουν φυσιολογικά γύρω από αυτόν, γι’ αυτό και η φλεγμονή του θυλάκου του μείζονα τροχαντήρα ονομάζεται διεθνώς “trochanteric bursitis”, και, επομένως, ο πιο δόκιμος και ακριβής όρος είναι “τροχαντήριος θυλακίτιδα”.
Κάταγμα-σπάσιμο του οστού ή του χόνδρου
Το κάταγμα είναι σπάσιμο του οστού ή του χόνδρου. Είναι συνήθως αποτέλεσμα τραύματος. Μπορεί, εντούτοις, να είναι αποτέλεσμα ασθένειας του οστού που οδηγεί στην αποδυνάμωσή του, όπως η οστεοπόρωση, ή ο ανώμαλος σχηματισμός του οστού από συγγενείς ασθένειες στη γέννηση, όπως η ατελής οστεογένεση (osteogenesis)