Τα φυσιολογικά αποτελέσματα του κρύου είναι ως επί το πλείστον αντίθετα από εκείνα της θερμότητας, με κύριο χαρακτηριστικό την τοπική μείωση της θερμοκρασίας. Η εφαρμογή τοπικού ψύχους με οποιαδήποτε μορφή, θεωρείται δικαιολογημένα μία πολύ δημοφιλής και αποτελεσματική μέθοδος για την αντιμετώπιση των κακώσεων στα μαλακά μόρια. Το τοπικό ψύχος χρησιμοποιείται επίσης με επιτυχία για την ανακούφιση του πόνου και σε τραυματισμούς από καταπόνηση. Ο στόχος είναι άλλωστε να ελαττωθεί η εσωτερική αιμορραγία και το οίδημα και έτσι να διευκολυνθεί η εξέλιξη της επούλωσης. Το ψύχος προκαλεί σπασμό στους μύες του τοιχώματος των αρτηριδίων, γεγονός που οδηγεί σε στένωση του αυλού τους και κατ’ επέκταση σε καθυστέρηση της αιματικής κυκλοφορίας.
Η δεύτερη, εξίσου σημαντική συνέπεια, είναι η ελάττωση της ταχύτητας της νευρικής αγωγιμότητας και του πόνου. Έχει τέλος διαπιστωθεί ότι το ψύχος προκαλεί μείωση της ενζυματικής δραστηριότητας του μεταβολισμού στις ψυχόμενες περιοχές, ελαττώνει το μυϊκό σπασμό, ενώ οδηγεί και σε τοπική αντίδραση αγγειοδιαστολής.
Η κρυοθεραπεία στο κεφάλαιο των αθλητικών κακώσεων θεωρείται ιδιαίτερα ευεργετική, γιατί ο ασθενής ανακουφίζεται σύντομα από τα συμπτώματά του και αισθάνεται έτοιμος να επιστρέψει στις δραστηριότητές του.
Επιπλέον εφαρμόζεται εύκολα, γίνεται ανεκτή χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες, στερείται αντενδείξεων και είναι ουσιαστικά ανέξοδη. Η αρχική θεραπεία μίας οποιασδήποτε κάκωσης ακολουθεί το ακρωνύμιο ICE το οποίο προέρχεται από τα αρχικά των αγγλόφωνων λέξεων «Ice» (πάγος), «Compression» (συμπίεση) και «Elevation» (ανύψωση). Αυτό σημαίνει ότι η πρώτη φροντίδα ενός τραυματισμένου μέλους είναι να εφαρμοστεί τοπικά ψυχρό επίθεμα, να ασκηθεί συμπίεση -με την εφαρμογή συνήθως ελαστικής περίδεσης- και να ανυψωθεί σε ανάρροπη θέση.
Έρευνες, που έχουν γίνει σε αθλητές, οι οποίοι είχαν μεγάλου βαθμού κάκωση, έδειξαν ότι αν υπάρξει, επιπλέον, επιμέρους επίδεση- και μάλιστα αρκετά πιεστική- τα αποτελέσματα είναι καλύτερα, καθώς ελαττώνεται, σε μεγάλο βαθμό, ο μεταβολισμός. Με την άμεση χρήση στον τραυματισμό προκαλείται τοπική αγγειοσυστολή, προλαμβάνοντας την αιμορραγία και το αποκαλούμενο οίδημα. Η κρυοθεραπεία, στα πρώτα στάδια της κάκωσης, χρησιμοποιείται για να μειώσει τον πόνο και τον αντανακλαστικό μυϊκό σπασμό, έχοντας αναλγητική δράση. Κατά τη διάρκεια της κάκωσης ή χτυπήματος, ο αθλητής οφείλει να βάλει αμέσως πάγο. Αυτός μπορεί να τοποθετηθεί είτε μέσω μιας παγοκύστης, είτε ενός μεγάλου κομματιού πάγου, τυλιγμένου σε μια πετσέτα ή χαρτοπετσέτα. Σε καμία περίπτωση δεν συνίσταται ο πάγος να έρχεται σε επαφή με το δέρμα, καθώς υπάρχει κίνδυνος εγκαύματος. Για το λόγο αυτό, καθώς και για καλύτερα – ταχύτερα αποτελέσματα αλλά και ευκολία χρήσης, προτείνονται ειδικά προϊόντα Κρυοθεραπείας που κυκλοφορούν στα φαρμακεία.